مطالعات فرهنگی
فرشید سامانپور؛ ناصر برکپور؛ مقصود فراستخواه
چکیده
در دهههای اخیر خدمات دانشگاهی بیشتر به دولت، تجارت، و فناوری گرایش یافته و از فرهنگ و جامعه دور شده است. در عینحال، در محیط اقتصادی ایران، خدمات تجاری نیز رضایتبخش نبوده است. در چنین شرایطی، خدمترسانی داوطلبانه، همزمان با آموزش و پژوهش، میتواند از تضعیف نقش و جایگاه اجتماعیـفرهنگی دانشگاهها جلوگیری کند. این مقاله، ...
بیشتر
در دهههای اخیر خدمات دانشگاهی بیشتر به دولت، تجارت، و فناوری گرایش یافته و از فرهنگ و جامعه دور شده است. در عینحال، در محیط اقتصادی ایران، خدمات تجاری نیز رضایتبخش نبوده است. در چنین شرایطی، خدمترسانی داوطلبانه، همزمان با آموزش و پژوهش، میتواند از تضعیف نقش و جایگاه اجتماعیـفرهنگی دانشگاهها جلوگیری کند. این مقاله، بخشی از تلاش در راستای نهادینه کردن خدمات همراه با آموزش در مقطع تحصیلات تکمیلی رشته شهرسازی دو دانشکده در تهران است. این تلاش باوجود موفقیت در همراه کردن دانشجویان و یک سازمان وابسته به دستگاههای اجرایی، رضایت استادان همکار را بهدست نیاورد. مقاله پس از یادآوری بنیاد عملباور خدمات دانشگاهی نشان میدهد که اگرچه نظریههای متناسب با این مبنا در شهرسازی شکل گرفته است، ولی کاربرد آنها نیازمند تعامل متوازن فرهنگی با مردم است و ریشۀ عدم اقبال استادان را باید در فرهنگ سازمانی دانشگاه برای تعامل جست. برای بررسی موضوع، کارگاهی با حضور متخصصان شهرسازی، نشانهشناسی، و آموزش عالی، و نمایندگانی از مطبوعات و سمنها برگزار شد و مصاحبههای تکمیلیای با برخی استادان و مدرسان یک دانشکده انجام دادیم. مقالۀ حاضر با روایتپژوهی در این گفتارها، بهکمک یک چارچوب نظری مربوط به تعامل اجتماعی دانشگاهیان، نتیجه میگیرد که فرهنگ آموزشیـپژوهشی رشته، دستکم در دانشکدۀ موردنظر، به وجه زیباییشناختی تعامل مردمسالار کمتوجه است و با وجود ترویج نظرات انتقادی، درعمل، به ساختار سازمانی محدود است و مهارت اندکی برای کنشگری دارد. مقاله، ضمن ارائۀ سرنخهای یک روایت سازمانی مردمسالارِ جایگزین، پیشنهاد میکند، در رشتههای دیگر نیز به تعامل زیباییشناختی توجه شود.