ORIGINAL_ARTICLE
فرهنگ، سیاست نام گذاری و بازنمایی هویت: بررسی مجموعه های طنز صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران در دهه 1380 ه. ش.
گفتمان های موجود در هر جامعه فرایندهایی را بازتولید می کنند که بر اساس آنها، این توانایی در افراد ایجاد می شود تا با به کارگیری نمادها، نشانه ها و زبان مشترک به عمل با یکدیگر بپردازند. هر گفتمان اغلب برخی انتخاب ها را به عنوان انتخاب های اشتباه، بی معنا یا غیرمناسب کنار می گذارد. در این پژوهش تلاش می شود با رویکرد مطالعات فرهنگی و بهره گیری از روش گفتمان، سیاست نام گذاری در مجموعه های طنز صدا و سیما مورد بررسی قرار گیرد. در این راستا، با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی ابتدا به جمع آوری داده ها پرداخته شده است و سپس با انتخاب پنج مجموعه طنز پخش شده از صدا و سیما به استخراج نام های مورد استفاده در این برنامه ها و نسبت آنها با نام های ملی و اسلامی پرداخته شده است. در این راستا، از مجموعه های پخش شده در سال های دهه 1380 به صورت تصادفی پنج سریال تلویزیونی، مرد هزارچهره، دارا و ندار، خوش نشین ها و خانه به دوش انتخاب شده، مورد بررسی قرار گرفته اند و نام هایی که در این مجموعه ها مورد استفاده قرار گرفته بود، استخراج شده است. نتایج این پژوهش در جداول فراوانی نشان می دهد علی رغم اینکه در زندگی اجتماعی همواره نام ها و نشانه های مندرج در متن گفتمان اسلامی مرکزیت دارند، در مجموعه های طنز صدا و سیما، این نام ها حداقل استفاده را دارند و در مقابل، این نام های ایرانی اند که بیشترین استفاده را داشته اند. از این رو، گفتمان معنایی حاکم در عرصه سیاست نام گذاری در برنامه های طنز صدا و سیما فرایندهایی را ایجاد کرده است که منجر به بازنمایی طنزگونه اسامی اغلب ایرانی و تضعیف نظام معنایی آن از طریق مطایبه بوده است.
http://www.jicr.ir/article_266_1c6a68d516721570ec2467976e5757f9.pdf
2013-03-19
1
22
10.7508/ijcr.2012.20.001
گفتمان
شالوده شکنی
نام گذاری
هویت
صدا و سیما
طنز
علی
اشرفنظری
aashraf@ut.ac.ir
1
استادیار علوم سیاسی دانشگاه تهران
LEAD_AUTHOR
علی
حسنپور
2
کارشناس ارشد علوم سیاسی
AUTHOR
محسن
حسنپور
3
دانشجوی کارشناسی علوم اجتماعی دانشگاه شهید چمران اهواز
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
طراحی و اجرای مدل عمومی ارزیابی پیشرفت فرهنگی - اجتماعی در دانشگاه ها
بررسی، تحلیل و سنجش عملکرد در حوزه های خاص و کیفی فرهنگی اجتماعی، علاوه بر تازگی و ضرورت اجرا، نیازمند طراحی روش شناسی های بومی و ویژه، به منظور پیاده سازی در کشور است. از این رو، هدف مقاله حاضر، بررسی مفهوم فرهنگ، طبقه بندی سازمان های فرهنگی در جمهوری اسلامی و ساختار هرمی سلسله مراتب فرهنگ، روند تحول و اثرگذاری متقابل ارگان ها، مرور ادبیات مرتبط با حوزه سیاست گذاری فرهنگی، انطباق ذی نفعان راهبردها با واقعیات موجود در ساختار عملیاتی فرهنگ، تفکیک دوگانه شاخص ها و تحلیل و تشریح شاخص های پیشنهادی است. به این منظور، این مقاله به بررسی مدل وزن دهی و نیز روش ارزیابی و سنجش شاخص پیشرفت، با رویکرد خاص به چهارچوب الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت و تحلیل اثرات ناشی از اجرای الگو، روش وزن دهی و بهره گیری از شاخص ها و بررسی موردی دانشگاه ها که به صورت نمونه خاص طی سه دوره، در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی کل کشور اجرا شده و ارائه مدل خطی، با لحاظ ضرایب وزنی در این خصوص پرداخته است.
http://www.jicr.ir/article_267_7594272d9bf0f821b925a74e694d6d61.pdf
2013-03-19
23
41
10.7508/ijcr.2012.20.002
الگوی اسلامی ایرانی
پیشرفت فرهنگی اجتماعی
مدل عمومی
دانشگاه
ارزیابی عملکرد
غلامرضا
خواجه سروی
r-khajehsarvi@yahoo.com
1
دانشیار علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی
LEAD_AUTHOR
علی رضا
علی احمدی
2
دانشیار دانشکده صنایع دانشگاه علم و صنعت ایران
AUTHOR
علی رضا
معینی
3
استادیار دانشکده صنایع دانشگاه علم و صنعت ایران
AUTHOR
مصطفی
دزفولی
4
دانشجوی دکترای مهندسی صنایع گرایش سیستم و بهرهوری دانشگاه علم و صنعت ایران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
نظریه سازی برای موسیقی زیرزمینی ایران
گونه های مختلف موسیقی زیرزمینی از جمله مسائل مهم عرصه فرهنگ جوانان کشور در سال های اخیر بوده است. شناخت انتقادی این گونه های موسیقی، به مواجهه مناسب تر با این پدیده اجتماعی - فرهنگی کمک خواهد کرد. از این رو، این پژوهش به دنبال مطالعه گونه موسیقی رپ ایرانی - فارسی با تاکید بر مساله مردانگی است. بدین منظور موسیقی رپ فارسی در سال های 1380 تا 1390 تحلیل شده است. روش اصلی مورد استفاده در این پژوهش، نظریه زمینه محور ساختارگرا است. از این رو، به جای استفاده از نظریه های موجود به عنوان چهارچوب نظری، پژوهشگران در پی تولید نظریه خودبنیاد و بومی از دل داده های میدانی بوده اند. بدین منظور با استفاده از شیوه نمونه گیری نظری، داده های لازم از منابع مختلف گردآوری شده اند. در گردآوری داده ها از تکنیک های متعددی مانند مصاحبه، مشاهده، مشاهده آنلاین و گردآوری اسناد و متون استفاده شده است. پس از این مرحله، همه داده ها با استفاده از دستورالعمل های کدگذاری سه گانه باز، محوری و انتخابی کدگذاری شده اند. در نهایت، از دل داده ها 62 مفهوم و 16 مقوله استخراج شده و شکل های متکثر مردانگی در موسیقی رپ ایرانی - فارسی به عنوان مقوله مرکزی مشخص شده اند. پس از آن، با استفاده از مدل پارادایمی، نظریه خودبنیاد برآمده از دل داده ها به صورت داستان و مدل تصویری ارائه شده است. در پایان نیز با پاسخ گویی به سوالات هفت گانه استراس و کوربین درباره تجربه در مطالعه، پژوهش مورد ارزیابی قرار گرفته است.
http://www.jicr.ir/article_268_e9b911b90ab0e315d49c1b2ab413544c.pdf
2013-03-19
43
73
10.7508/ijcr.2012.20.003
فرهنگ جوانان
موسیقی مردم پسند
موسیقی زیرزمینی
موسیقی رپ
نظریه زمینه محور
مسعود
کوثری
mkousari@ut.ac.ir
1
دانشیار گروه ارتباطات دانشگاه تهران
LEAD_AUTHOR
محمدمهدی
مولایی
2
کارشناس ارشد مطالعات فرهنگی و رسانه دانشگاه تهران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی سبک زندگی جوانان در شهر تهران و عوامل موثر بر آن
این مقاله به گونه شناسی سبک زندگی جوانان در شهر تهران و عوامل موثر بر شکل گیری آن می پردازد. شیوه نمونه گیری خوشه ای بوده و حجم نمونه، با استفاده از فرمول کوکران، 400 نفر برآورد شده است. در کنار تبین تئوریک مساله به واسطه طیف متنوعی از نظریه های کلاسیک و متاخر، نظریه ساخت گرایی تکوینی بوردیو برای تدوین چهارچوب تئوریک مبنای کار قرار گرفته است. بر مبنای تحقیقات تجربی و تئوری های موجود، سبک های زیبایی شناختی - لذت جویانه، کارکردگرایانه، خرده فرهنگی و انفعالی زمینه یابی و شناسایی شده اند. بر اساس نمرات میانگین انواع سبک زندگی، بیشترین میانگین در سبک زندگی لذت جویانه و کمترین میانگین مربوط به سبک زندگی منفعلانه است. با توجه به ضریب همبستگی پیرسون، رابطه بین سرمایه اجتماعی و فرهنگی با انواع سبک زندگی مثبت و معنادار است. این ضریب معناداری رابطه بین سرمایه اقتصادی و سبک های زندگی کارکردگرایانه، لذت جویانه و منفعلانه را نیز تایید می کند. با استفاده از روش رگرسیون گام به گام، ترتیب اثر متغیرها عبارت اند از: سرمایه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی. نکته قابل ملاحظه، برتری نقش سرمایه اقتصادی نسبت به سایر متغیرها است. با توجه به ضریب همبستگی تعدیل شده سه متغیر سرمایه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، در مجموع %19 از واریانس متغیر وابسته را تبیین می کنند.
http://www.jicr.ir/article_269_5ffdacbeb1a6fb56b0ab813b96c85e7b.pdf
2013-03-19
75
105
10.7508/ijcr.2012.20.004
سبک زندگی
سبک زندگی زیبایی شناختی - لذت جویانه
سبک زندگی کارکردگرایانه
سبک زندگی خرده فرهنگی
سبک زندگی انفعالی
بیژن
زارع
dr_bizhanzare@yahoo.com
1
دانشیار جامعهشناسی دانشگاه تربیت معلم
LEAD_AUTHOR
مهدی
فلاح
famehdi1@gmail.com
2
کارشناسی ارشد جامعهشناسی
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی عوامل موثر بر فرهنگ سیاسی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی مطالعه موردی: دانشجویان واحد پارس آباد
فرهنگ سیاسی در عصر حاضر، یکی از پدیده های مهم زندگی اجتماعی به شمار می رود و نفوذی انکارناپذیر بر کردار سیاسی اعضای جامعه دارد. همچنین یکی از ارکان و محورهای اصلی رشد و توسعه جامعه به شمار می رود؛ به طوری که اعتقاد به برابری سیاسی، اعتماد، احساس امنیت و وفاداری ملی یا قومی، از جمله مواردی است که با فرهنگ سیاسی و درنتیجه با الگوی توسعه جامعه ارتباط دارد. هدف از این پژوهش، بررسی عوامل تاثیرگذار بر فرهنگ سیاسی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی، واحد پارس آباد می باشد. پرسش اساسی که این پژوهش به دنبال پاسخ آن است، «عوامل موثر بر فرهنگ سیاسی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی، واحد پارس آباد» است. مفروضات پژوهش، حاکی از آن است که متغیرهای قوم گرایی، مذهب گرایی، انگیزه سیاسی، شخصیت و پایگاه اجتماعی اقتصادی، رابطه ای معنی دار با فرهنگ سیاسی دارند. در پژوهش حاضر، از روش پیمایشی (از نوع همبستگی بین متغیرها) و از مصاحبه کتبی (پرسش نامه) به عنوان ابزار گردآوری اطلاعات برای پاسخ گویی به پرسش ها استفاده شده است؛ همچنین از روش آماری و نرم افزارSPSS ، برای تجزیه و تحلیل داده ها بهره گرفته شده است. نتایج پژوهش، حاکی از آن است که به جز وجود رابطه بین انگیزه سیاسی و فرهنگ سیاسی پاسخ گویان، هیچ کدام از فرضیات تحقیق، تایید نشد. این مساله نشان دهنده این مطلب است که موقعیت زمانی و مکانی حاکم بر بوم شناسی منطقه پارس آباد و به تبع، دانشجویان، متفاوت از موقعیت مکانی و زمانی نظریه هایی است که در این زمینه ارائه شده است.
http://www.jicr.ir/article_270_73f5f110198acc50805af523e8804997.pdf
2013-03-19
107
129
10.7508/ijcr.2012.20.005
دانشجویان دانشگاه آزاد واحد پارس آباد
فرهنگ سیاسی
پایگاه اجتماعی اقتصادی
قوم گرایی
مذهب گرایی
انگیزه سیاسی
نوع شخصیت افراد
محمدرضا
حاتمی
hatami5@yahoo.com
1
عضو هیأت علمی و استادیار دانشگاه پیام نور
LEAD_AUTHOR
مرتضی
فرجیان
2
عضو هیأت علمی گروه جامعهشناسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد پارس آباد
AUTHOR
حامد
روشنچشم
3
دانشجوی کارشناسی ارشد علوم سیاسی، دانشگاه پیام نور
AUTHOR
علی
جمشیدی
4
عضو هیأت علمی دانشگاه پیام نور
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
ریف: مدلی برای بازنمایی واقعیت در تلویزیون های محلی و جهانی
دنیا شاهد تغییرات و تحولاتی عمیق است. این تغییرات در حوزه های عملکردی هویت، مرز، مفهوم جغرافیا (مکان) و زمان قابل درک اند. هویت ها چند پاره شده، مرزها درنوردیده و مکان و زمان به هم فشرده شده اند. در این رهگذر، تلویزیون یکی از عوامل موثر در بروز تغییرات است. با وجود این، به نظر می رسد تلویزیون که خود از مصادیق جهانی شدن به شمار می آید، دارای ویژگی های جدیدی است. چنانکه با اندکی مداقه در متون مربوط به جهانی شدن و رسانه ها در می یابیم، چهار واژه واقعیت، هویت، قدرت و فراواقعیت در چنین متونی همواره تکرار می شوند و کمتر کسی در ارتباط تنگاتنگ تلویزیون با این مقولات تردید روا می دارد. در مواجهه با چنین وضعیتی و برای درک مختصات تلویزیون جهانی، این مقاله نقطه عزیمت خود را بر پایه یک برساخته تئوریک با عنوان مدل ریف (RIPH) قرار داده و بر پایه این پیش فرض که درباره نقش و جایگاه تلویزیون در شکل دهی به وضعیت های فرهنگی نباید رویکرد افراط یا تفریط در پیش گرفت، سعی کرده است چشم اندازی از نحوه فعالیت تلویزیون های محلی و جهانی در عصر جهانی شدن ارائه کند و نتایج را از طریق روش مصاحبه با 20 نفر از پژوهشگران حوزه ارتباطات در میان بگذارد. ریف مخفف هم نشینی چهار کلمه واقعیت، هویت، قدرت و فراواقعیت است. اینها مفاهیمی هستند که تعریف های جدید از آنها، فهم ما را از زندگی بر روی کره زمین متحول کرده است. این مقاله با واکاوی نسبت میان تلویزیون و مفاهیم مذکور، مولفه های تلویزیون های جهانی و محلی را در قالب مدل ابداعی و پیشنهادی پژوهشگر به نام لوزی کارکرد تلویزیون های جهانی و محلی بررسی کرده است.
http://www.jicr.ir/article_271_958111278e2c436598650a39e1b5f0b0.pdf
2013-03-19
131
159
10.7508/ijcr.2012.20.006
ریف
جهانی شدن
تلویزیون جهانی
تلویزیون محلی
واقعیت
هویت
قدرت
فراواقعیت
ساکت
حسیناف
sakit48@mail.ru
1
استاد جامعهشناسی آکادمی ملی علوم آذربایجان
LEAD_AUTHOR
حسین
ذوالقدر
dr.hoseinzolghadr@gmail.com
2
دانشجوی دکتری جامعهشناسی، پژوهشگر سازمان صدا و سیما و مدرس دانشگاه پیام نور استان تهران
AUTHOR