علوم اجتماعی و ارتباطات
مونا جامی پور؛ علی نقی امیری؛ سحر کمره ای
چکیده
در سالهای اخیر، بهویژه با پدیدارشدن ویروس کرونا، رسانههای اجتماعی به بستری برای پشتیبانی از تعاملات کاربران و محتوای ایجادشده در شبکههای اجتماعی تبدیل شدهاند و کاربران میتوانند از طریق آنها وضعیت شخصی، اطلاعات، نظرات و پیشنهادات خود را به اشتراک بگذارند. با وجود مزایای انکارنشدنی این رسانهها در ابعاد مختلف زندگی فردی ...
بیشتر
در سالهای اخیر، بهویژه با پدیدارشدن ویروس کرونا، رسانههای اجتماعی به بستری برای پشتیبانی از تعاملات کاربران و محتوای ایجادشده در شبکههای اجتماعی تبدیل شدهاند و کاربران میتوانند از طریق آنها وضعیت شخصی، اطلاعات، نظرات و پیشنهادات خود را به اشتراک بگذارند. با وجود مزایای انکارنشدنی این رسانهها در ابعاد مختلف زندگی فردی و اجتماعی، استفاده از این برنامههای کاربردی جامعۀ بشری را با مسائل اخلاقی متعددی مواجه کرده است. هدف از این مقاله با روش کاربردی، شناسایی و اولویتبندی چالشهای اخلاقی رسانههای اجتماعی براساس روش تحقیق آمیختۀ متوالی است. در مرحلۀ اول، پس از مرور ادبیات در حوزۀ اخلاق فناوری بهطور عام و اخلاق در حوزۀ رسانههای اجتماعی با استفاده از روش گروه کانونی، چالشهای اخلاقی پالایش و طبقهبندی شدند و در مرحلۀ دوم، با بهرهگیری از روش پیمایش به ارزیابی و بومیسازی چالشهای شناساییشده از سوی خبرگان بیشتری پرداخته شد. جامعۀ آماری در هر دو مرحله، با استفاده از روش نمونهگیری هدفمند (قضاوتی)، استادان و خبرگان حوزۀ اخلاق فناوری اطلاعات و اخلاق رسانههای اجتماعی بودند. نتایج حاصل از مقاله، 7 بُعد اصلی و 42 شاخص در حوزۀ اخلاق رسانههای اجتماعی را ارائه میکند که در این مقاله بررسی شدهاند. یافتههای بهدستآمده میتواند به سیاستگذاران در حوزۀ فناوری بصیرتی جامع درخصوص چالشهای پیش روی بهکارگیری شبکههای اجتماعی و اهمیت آنها ارائه دهد. این مقاله از لحاظ موضوعی دارای نوآوری بوده و کمتر به آن توجه شده است.
جامعه شناسی
زهره انواری
چکیده
خوابگاه، عرصهای نیمهعمومی است که در آن عدهای از همسالان درگیر تعاملات بینفرهنگی میشوند. این تعاملات میتواند تأثیر مثبت یا منفیای بر زندگی فرد بگذارد و از او در برابر تصمیمگیریهای زندگی اجتماعیاش، فردی مستقل یا منفعل بسازد. هدف اصلی این مقاله بهتصویر کشیدن زندگی خوابگاهی است. پرسش ما این است که آیا دانشجویان دختر، ...
بیشتر
خوابگاه، عرصهای نیمهعمومی است که در آن عدهای از همسالان درگیر تعاملات بینفرهنگی میشوند. این تعاملات میتواند تأثیر مثبت یا منفیای بر زندگی فرد بگذارد و از او در برابر تصمیمگیریهای زندگی اجتماعیاش، فردی مستقل یا منفعل بسازد. هدف اصلی این مقاله بهتصویر کشیدن زندگی خوابگاهی است. پرسش ما این است که آیا دانشجویان دختر، به خوابگاه حس تعلق دارند؟ حس تعلق از این نظر اهمیت دارد که ازیکسو شرایط مناسب باعث ایجاد این حس میشود و از سوی دیگر، در صورت وجود حس تعلق به یک مکان، فرد برای بهبود وضعیت آن تلاش خواهد کرد. عوامل مهمی ازجمله امنیت، حریم خصوصی فرد، تعامل مثبت با دیگران مهم (هماتاقیها و مسئولان خوابگاه)، و قوانین، در شکلگیری حس تعلق مؤثر هستند. در این مقاله از طریق روش داستان زندگی با 60 دانشجوی دختر ساکن خوابگاههای دانشگاههای تهران، تربیت مدرس، الزهرا، و شهید بهشتی در تمام مقاطع تحصیلی مصاحبه کردهایم. عوامل انسانی، مکانی، و زمانی در شکلگیری حس تعلق در خوابگاه مؤثر هستند. عوامل مهمی ازجمله رشته تحصیلی، مقطع تحصیلی، فرهنگ، و نوع جامعهپذیری افراد، سن، ویژگیهای فردی مانند درونگرا و برونگرا بودن فرد و به میزان بسیار اندکی قومیت، بر شکلگیری این حس تأثیر میگذارند. همچنین، بررسیهای ما نشان میدهد که بهدلیل نداشتن حریم خصوصی، مشکل در ایجاد و برقراری ارتباط با مسئولان و هماتاقیها، و محدودیتهای ناشی از قوانین خوابگاه، حس تعلق به خوابگاه در بسیاری از دانشجویان پایین است. در پایان، راهکارهایی برای بهبود شرایط زندگی در خوابگاه ارائه شده است.
علوم اجتماعی و ارتباطات
عبدالله بیچرانلو؛ سیده فرزانه سیاسی راد
چکیده
امروزه شبکههای اجتماعی در زندگی کاربران حضوری پُررنگ دارند، اما بهرهمندی کاربران از مزایای آنها، مانند اغلب تعاملات میانفردی در زندگی واقعی مستلزم حل تناقض میان خودافشاگری و حفظ حریم خصوصی کاربر است. این بهرهمندی با فرایندهای بهینهسازی حریم خصوصی و با تأکید بر تواناییهای کاربر در سطح فردی محقق میشود. هدف اصلی ...
بیشتر
امروزه شبکههای اجتماعی در زندگی کاربران حضوری پُررنگ دارند، اما بهرهمندی کاربران از مزایای آنها، مانند اغلب تعاملات میانفردی در زندگی واقعی مستلزم حل تناقض میان خودافشاگری و حفظ حریم خصوصی کاربر است. این بهرهمندی با فرایندهای بهینهسازی حریم خصوصی و با تأکید بر تواناییهای کاربر در سطح فردی محقق میشود. هدف اصلی این نوشتار ایجاد درکی از چگونگی بهکارگیری راهبردهای مبتنی بر سواد حریم خصوصی آنلاین برای دستیابی کاربران دختر اینستاگرام به سطح بهینه حریم خصوصی است. به این منظور ابتدا تناقض حریم خصوصی، مزایا و خطرهای خودافشاگری بررسی شده و سپس بر اساس سواد حریم خصوصی آنلاین، برخی از راهبردهای اجتماعی و فنّاورانه برای حل «تناقض حریم خصوصی» معرفی شدهاند. در بخش یافتهها پس از توصیف مهمترین مزایا و خطرهای خودافشاگری برای کاربران دختر، الگوهای فعلی چگونگی بهکارگیری راهبردهای اجتماعی و فنّاورانه برای حل این تضاد استخراج و دربارۀ آنها بحث شده است. این بررسی به روش مردمنگاری و با مصاحبۀ نیمهساختیافته و مشاهدۀ غیرمشارکتی صفحات 20 کاربر دختر اینستاگرام صورت گرفته است.
غلامحسین معماریان؛ سیدمجید هاشمی طغرالجردی؛ حسام کمالیپور
چکیده
مطابق با دیدگاه بسیاری پژوهشگران، «فرهنگ» عامل اصلی شکلگیری خانه است و نقش مهمی در پایداری اجتماعی دارد، لذا مطالعۀ فرهنگهای دینی برای شناخت الگوهای رفتاری اقوام و مذاهب گوناگون اهمیت مییابد. با وجود این، عوامل تأثیرگذار فرهنگ بر محیط انسانساخت در شهر کرمان، که تکثر فرهنگی و محلات مسکونی متعلق به مسلمانان، زرتشتیان ...
بیشتر
مطابق با دیدگاه بسیاری پژوهشگران، «فرهنگ» عامل اصلی شکلگیری خانه است و نقش مهمی در پایداری اجتماعی دارد، لذا مطالعۀ فرهنگهای دینی برای شناخت الگوهای رفتاری اقوام و مذاهب گوناگون اهمیت مییابد. با وجود این، عوامل تأثیرگذار فرهنگ بر محیط انسانساخت در شهر کرمان، که تکثر فرهنگی و محلات مسکونی متعلق به مسلمانان، زرتشتیان و کلیمیان دارد، کمتر مطالعه شده است. این مطالعات میتواند برنامهریزان را در تدوین ضوابط راهنمای طراحی و نوسازی این محلات یاری کند. این مقاله با الگویی ترکیبی، ابتدا با استفاده از متون مقدسی همچون قرآن کریم و با تحلیل منطقی، به موضوع حریم و مهماننوازی در فرهنگ اسلامی پرداخته و تأثیر آنرا بر شکلگیری خانههای محله مسلمانان بیان میکند. سپس افزون بر مطالعات قومنگاری، با مراجعه به اوستا و تورات نشان میدهد که چون فضای معماری قابلیت فرهنگپذیری دارد و فرهنگ نیز در قالب فضای کالبدی به ظهور میرسد، لایه اول تأثیرگذار بر معماری خانههای کرمان، ناشی از فرهنگ اسلامی (بهعنوان فرهنگ حاکم) و در اصولی همچون حفظ حریم خصوصی، رعایت حقوق همسایه و تکریم مهمان است. لایه دوم مؤثر، که در معماری خانه یهودیان و زرتشتیان دیده میشود، براساس عقاید و رسوم مذهبی آنها با بازتعریف و حدودبخشی به این اصول، شکلگیری فضاهای فعالیت اختصاصی را برای رسیدن به امنیت، تأمین معیشت و رعایت دستورات شریعت در رابطه با زنان و همکیشان موجب شده است. ادامه این تحقیق، بهدنبال شناخت روش تبدیل یافتههای نظری این مقاله به ضوابط اجرایی راهنمای طراحی است.