مطالعات هنر و زیباییشناسی
اعظم محمودی؛ محسن حسن پور؛ سوسن خطایی
چکیده
دیوارنگارهها نوعی گرافیک محیطی منظرساز هستند که علاوهبر زیباسازی و تلطیف محیط، نقش مؤثری در شکلدهی هویت بصری شهر دارند و بهدلیل ویژگیهای ساختاری بهطور گسترده در محیط ایستگاههای مترو استفاده میشوند. محیط مترو یکی از پرترددترین محیطها در زندگی مدرن شهری است که تأثیر بهسزایی در تغییرات فرهنگی و هویتی جامعه ایفا میکند. ...
بیشتر
دیوارنگارهها نوعی گرافیک محیطی منظرساز هستند که علاوهبر زیباسازی و تلطیف محیط، نقش مؤثری در شکلدهی هویت بصری شهر دارند و بهدلیل ویژگیهای ساختاری بهطور گسترده در محیط ایستگاههای مترو استفاده میشوند. محیط مترو یکی از پرترددترین محیطها در زندگی مدرن شهری است که تأثیر بهسزایی در تغییرات فرهنگی و هویتی جامعه ایفا میکند. ارزیابی نقش و جایگاه گرافیک محیطی بهعنوان رسانهای قدرتمند در شکلدهی و اثرگذاری بر هویت بصری شهر و همچنین بررسی نقش آن در احیای فرهنگ، هنر و هویت ملی و بومی با تجزیهوتحلیل بخشی از آثار گرافیک محیطی مترو تهران شامل تعدادی از دیوارنگارههای ایستگاهها، ازجمله اهداف اصلی پژوهش حاضر به شمار میرود. تجزیهوتحلیل کمّی هفتاد دیوارنگاره از منظر ابعاد مختلف هویت ملی و ارزیابی این آثار ازنظر چگونگی بازنمایی ارکان تشکیلدهندۀ بعد فرهنگی هویت ملی و درنهایت تجزیهوتحلیل کمّی و کیفی این آثار ازنظر محتوایی و ساختاری، شیوههای پژوهشی مقالۀ حاضر محسوب میشوند. اطلاعات بخش نظری تحقیق بهروش کتابخانهای و با استفاده از مدارک و اطلاعات موجود و دادههای بخش تحلیلی پژوهش بهروش میدانی و با استفاده از ابزار مشاهده، گردآوری شده است.
ارتباطات میانفرهنگی
امیر رستگار خالد؛ مسعود سلمانی بیدگلی
چکیده
این مقاله درصدد بررسی اَشکال مختلف فرهنگپذیری (یکپارچهسازی، قومی، ملی و پراکنده) و سازگاری (روانی و فرهنگی-اجتماعی) و رابطهی آنها با هم در میان جوانان کُرد است. جامعهی آماری جوانان بین سنین 18 تا 29 سال کُرد در شهرهای کرمانشاه و جوانرود میباشد. روش تحقیق پیمایش و تکنیک جمعآوری داده پرسشنامه است. رویکرد بررسی، ...
بیشتر
این مقاله درصدد بررسی اَشکال مختلف فرهنگپذیری (یکپارچهسازی، قومی، ملی و پراکنده) و سازگاری (روانی و فرهنگی-اجتماعی) و رابطهی آنها با هم در میان جوانان کُرد است. جامعهی آماری جوانان بین سنین 18 تا 29 سال کُرد در شهرهای کرمانشاه و جوانرود میباشد. روش تحقیق پیمایش و تکنیک جمعآوری داده پرسشنامه است. رویکرد بررسی، فردمحور (تحلیل خوشه) و متغیرمحور (تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل رگرسیون) است. نتایج حاصل از تحلیل خوشه را نیمرخهای فرهنگپذیری نامیدیم، که نیمرخ قومی شامل 30 درصد از پاسخگویان، نیمرخ ملی شامل 5/24 درصد از پاسخگویان، نیمرخ یکپارچهسازی شامل 5/34 درصد از پاسخگویان، و نیمرخ پراکنده شامل 11 درصد از پاسخگویان است. با تحلیل رگرسیون آشکار شد که وجود توامان فرهنگ ملی و قومی باعث سازگاری روانی و فرهنگی-اجتماعی بیشتری میشود. جهتگیری قومی، سازگاری روانی را بیشتر میکند و در سازگاری فرهنگی-اجتماعی تاثیر زیادی ندارد. تاثیر جهتگیری ملی در سازگاری فرهنگی-اجتماعی با جهتگیری قومی تفاوت چندانی ندارد.
حمید نساج؛ راضیه مهرابی کوشکی؛ محمودرضا رهبرقاضی؛ مهدیه پوررنجبر
دوره 8، شماره 1 ، خرداد 1394، ، صفحه 1-22
چکیده
ﻫﻮﻳﺖ ﻣﻠﻲ ﻓﺮﺍﮔﻴﺮﺗﺮﻳﻦ ﻭ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﺳﻄﺢ ﻫﻮﻳﺖ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﻧﻈﺎﻡﻫﺎﻯ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻛﻠیة ﺣﻮﺯﻩﻫﺎﻯ ﻓﺮﻫﻨﮓ، ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ و ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭ ﺍﺳﺖ. ﭘﮋﻭﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎ ﻋﻠﻢ ﺑﻪ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﻫﻮﻳﺖ ﻣﻠﻲ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ مؤلفة ﻧﻈﻢ ﻭ ﺍﻧﺴﺠﺎﻡ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ، ﺑﻪ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻣﻌﺮﻑﻫﺎﻯ ﻫﻮﻳﺖ ﻣﻠﻲ ...
بیشتر
ﻫﻮﻳﺖ ﻣﻠﻲ ﻓﺮﺍﮔﻴﺮﺗﺮﻳﻦ ﻭ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﺳﻄﺢ ﻫﻮﻳﺖ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﻧﻈﺎﻡﻫﺎﻯ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻛﻠیة ﺣﻮﺯﻩﻫﺎﻯ ﻓﺮﻫﻨﮓ، ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ و ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭ ﺍﺳﺖ. ﭘﮋﻭﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎ ﻋﻠﻢ ﺑﻪ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﻫﻮﻳﺖ ﻣﻠﻲ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ مؤلفة ﻧﻈﻢ ﻭ ﺍﻧﺴﺠﺎﻡ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ، ﺑﻪ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻣﻌﺮﻑﻫﺎﻯ ﻫﻮﻳﺖ ﻣﻠﻲ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﺳﺘﺎ، ﺗﺄﺛﻴﺮ ارزشهای فرهنگی ﺑﺮ ﻧﮕﺮﺵ شهروندان ﺑﻪ ﻫﻮﻳﺖ ﻣﻠﻲ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ. ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺣﺎﺿﺮ ﺍﺯ ﻧﻮﻉ ﭘﻴﻤﺎﻳﺸﻰ ﻭ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺎﺯ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ پرسشنامة ﻣﺤﻘﻖﺳﺎﺧﺘﻪ ﺟﻤﻊ ﺁﻭﺭﻱ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﺟﺎمعة ﺁﻣﺎﺭﻱ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ 16 ﺗﺎ 40 ﺳﺎﻝ شهر کرمان هستند ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺗﻌﺪﺍﺩ 270 ﻧﻔﺮ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻤﻮﻧﻪ، ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻭ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺣﺎﻛﻲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ میزان ارزشهای جمعگرایی، پدرسالاری، فاصلة قدرت و اجتناب از عدم اطمینان در حد نسبتاً بالایی قرار دارد. از سوی دیگر، هویت ملی شهروندان نیز بالاتر از حد متوسط است. همچنین یافتهها نشان میدهد که تأثیر متغیرهای جمعگرایی و فاصلة قدرت بر میزان هویت ملی شهروندان معنیدار است و ضریب و جهت تأثیر این دو متغیر بر هویت ملی مثبت است. بهعبارت دیگر، افرادی که دارای ارزشهای فرهنگی جمعگرایانه هستند، نسبت به کسانی که ویژگیهای فردگرایانه دارند، از میزان هویت ملی بیشتری برخوردارند و احتمال بیشتری وجود دارد که در طبقات بالاتر هویت ملی قرار بگیرند. همچنین نتایج نشان میدهد که افرادی که دارای ارزشهای فرهنگی با میزان فاصلة قدرت زیاد هستند، نسبت به کسانی که ویژگیهای فرهنگی با میزان فاصلة قدرت کم دارند، از میزان هویت ملی بیشتری برخوردارند. یافتهها نشان میدهد که متغیرهای ریسکپذیری و پدرسالاری تأثیری بر میزان هویت ملی شهروندان ندارد.
محمدتقی ایمان؛ علی روحانی
چکیده
آیه «ان اکرمکم عندالله اتقاکم» به راستی نشان می دهد که در نزد پروردگار، هیچ فرد یا گروهی بر فرد یا گروه دیگری برتری ندارد، جز کسانی که تقوای الهی داشته باشند. هویت اسلامی درواقع نه بر برتری فرد یا گروه، بلکه بر برتری تقوا و پرهیزگاری در میان انسان ها تاکید دارد که به لحاظ نظری، در مقابل هویت های رقیبی مانند هویت قومی، جهانی و ملی ...
بیشتر
آیه «ان اکرمکم عندالله اتقاکم» به راستی نشان می دهد که در نزد پروردگار، هیچ فرد یا گروهی بر فرد یا گروه دیگری برتری ندارد، جز کسانی که تقوای الهی داشته باشند. هویت اسلامی درواقع نه بر برتری فرد یا گروه، بلکه بر برتری تقوا و پرهیزگاری در میان انسان ها تاکید دارد که به لحاظ نظری، در مقابل هویت های رقیبی مانند هویت قومی، جهانی و ملی قرار می گیرد. بر همین اساس، تحقیق حاضر سعی داشته است رابطه میان هویت اسلامی و هویت های رقیب (هویت قومی، ملی و جهانی) را بررسی کند؛ بدین جهت، با استفاده از نظریه «هویت» شلدون استرایکر و روش پیمایش اجتماعی، 431 نفر از دانشجویان دانشگاه شیراز به عنوان نمونه، مورد مطالعه قرار گرفتند.یافته های تحقیق حاکی از آن بوده است که رابطه معنادار مثبتی میان هویت اسلامی و متغیرهای هویت ملی و هویت قومی و رابطه معنادار منفی ای میان متغیر هویت اسلامی و هویت جهانی وجود داشته است. یافته های حاصل از رگرسیون چندمتغیره نیز نشان دهنده این واقعیت بود که متغیرهای هویت ملی و هویت جهانی، درمجموع، 45 درصد از تغییرات متغیر هویت اسلامی را تبیین کردند. نتایج حاکی از آن است که هویت ملی و هویت قومی، هویت اسلامی را تقویت می کنند و رابطه مثبتی با آن دارند و درواقع، هویت رقیبی برای هویت اسلامی محسوب نمی شوند؛ اما هویت جهانی برای هویت اسلامی، هویت رقیبی به شمار می آید و رابطه منفی ای بین این دو برقرار است.
اکبر زارع شاه آبادی؛ شیوا صادقی
چکیده
مساله هویت ملی نوجوانان با توجه به نقش سازنده آنان در سرنوشت آینده کشور اهمیت زیادی دارد. هویت ملی از این نظر اهمیت دارد که بر تمامی حوزه ها از جمله فرهنگ، اجتماع و سیاست و حتی اقتصاد سایه افکنده و خانواده به سبب الگوگیری نوجوانان از والدین، می تواند از عوامل موثر در این زمینه باشد. هدف از این مقاله بررسی تاثیر خانواده در شکل گیری هویت ...
بیشتر
مساله هویت ملی نوجوانان با توجه به نقش سازنده آنان در سرنوشت آینده کشور اهمیت زیادی دارد. هویت ملی از این نظر اهمیت دارد که بر تمامی حوزه ها از جمله فرهنگ، اجتماع و سیاست و حتی اقتصاد سایه افکنده و خانواده به سبب الگوگیری نوجوانان از والدین، می تواند از عوامل موثر در این زمینه باشد. هدف از این مقاله بررسی تاثیر خانواده در شکل گیری هویت ملی دانش آموزان شهرستان یزد است. روش پژوهش در این مطالعه، پیمایش و به لحاظ زمانی مقطعی است. جامعه آماری دانش آموزان مقطع متوسطه است که تعداد 120 نفر از آنها از طریق فرمول کوکران و به روش نمونه گیری طبقه ای مورد بررسی قرار گرفته اند. ابزار مورد استفاده در این مطالعه، پرسشنامه است. پرسشنامه پس از احراز اعتبار و پایایی در مرحله مقدماتی، برای جمع آوری داده ها در مرحله نهایی مورد استفاده قرار گرفت.در این تحقیق، از اعتبار صوری استفاده شده است. بدین ترتیب که پیش آزمون با تعداد 40 پرسشنامه انجام گرفت و برخی گویه ها و پرسش ها، پس از مشورت و نظرخواهی از کارشناسان و اساتید دانشگاه که دارای اشکال و ابهام بودند، اصلاح شدند. به منظور برآورد پایایی سنجه های مهم در پژوهش حاضر، از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد و بر اساس امکانات بسته نرم افزاری خاص علوم اجتماعی (SPSS) داده ها توصیف و تحلیل شده اند.بر اساس یافته های این پژوهش، رابطه متغیرهای هویت ملی والدین، جنس، بهره مندی از وسایل ارتباط جمعی، روابط صمیمی والدین با هویت ملی تایید ولی رابطه متغیرهای سن، بعد خانوار، مقطع تحصیلی، پایگاه اقتصادی اجتماعی والدین، انسجام خانواده، همدلی خانواده و گفت و شنود با این متغیر، تایید نشد.نتایج تحلیل رگرسیون چندمتغیره نشان داد که جنس و هویت ملی والدین بیشترین تاثیر مستقیم را بر میزان هویت ملی دانش آموزان داشته است. همچنین متغیرهای جنس و هویت ملی والدین با متغیر وابسته رابطه مستقیم داشته اند.
فاطمه رضایی خیرآبادی؛ رضوان حکیمزاده؛ محمدحسین محمدی؛ سید علی خالقینژاد
چکیده
توجه به مساله هویت ملی در عصر مشروطه از اهمیت زیادی برخوردار شد، دغدغه هویت ملی در آثار بسیاری از نویسندگان این عصر، گویای جایگاه این مساله در این دوره تاریخی است. از جمله این نویسندگان، پدر داستان نویسی کوتاه ایران، سید محمدعلی جمال زاده است. براین اساس، پژوهش حاضر با هدف تشریح جایگاه نمادهای هویت ملی در آثار این نویسنده (یکی بود یکی ...
بیشتر
توجه به مساله هویت ملی در عصر مشروطه از اهمیت زیادی برخوردار شد، دغدغه هویت ملی در آثار بسیاری از نویسندگان این عصر، گویای جایگاه این مساله در این دوره تاریخی است. از جمله این نویسندگان، پدر داستان نویسی کوتاه ایران، سید محمدعلی جمال زاده است. براین اساس، پژوهش حاضر با هدف تشریح جایگاه نمادهای هویت ملی در آثار این نویسنده (یکی بود یکی نبود، تلخ وشیرین، کهنه و نو، قصه مابه سر رسید) درمراحل مختلف زندگی ادبی او صورت گرفته است.پژوهش حاضر از نوع پژوهش های توصیفی، کیفی است که با استفاده از روش تحلیل محتوا صورت گرفته است. بدین منظور با مطالعه ابعاد هویت ملی، مباحث نظری و ادبیات پژوهش درباره هویت ملی، مولفه هایی برای این هویت تعیین و سازه تحلیل محتوا تهیه شد و بر مبنای آن، میزان و نوع توجه به هویت ملی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان می دهد که از بین مولفه های هویت ملی در داستان های جمال زاده، بیشترین فراوانی متعلق به نمادهای زبان فارسی است. در مراحل بعدی این واکاوی نمادهای جغرافیایی، تاریخی، ادبیات، و مشاهیر و فرهنگ از بیشترین فراوانی ها برخوردارند. تحلیل کیفی محتوای داستان های جمال زاده نشان می دهد عناصر هویت ملی در آثار وی بسیار پررنگ و تقریبا تمام جنبه ها در آن مورد توجه قرار گرفته است.
عبدالرضا نواح؛ نورالله قیصری؛ سیدمجتبی تقوینسب
دوره 3، شماره 3 ، مهر 1389
چکیده
تحقیق حاضر با استفاده از رویکرد کمّی و به صورت پیمایشی در شهرستان اهواز انجام گرفته است. در این تحقیق، هویت قومیِ بخشی از جمعیت عرب این شهر مورد بررسی قرار گرفته است.اهداف کلان تحقیق، پاسخگویی به سؤالهای زیر است:) عوامل داخلی مؤثر بر هویت قومی این بخش از جمعیت شهرستان اهواز چه بوده است؟؛2) تغییر در هویت قومی این بخش از جمعیت چه تأثیری ...
بیشتر
تحقیق حاضر با استفاده از رویکرد کمّی و به صورت پیمایشی در شهرستان اهواز انجام گرفته است. در این تحقیق، هویت قومیِ بخشی از جمعیت عرب این شهر مورد بررسی قرار گرفته است.اهداف کلان تحقیق، پاسخگویی به سؤالهای زیر است:) عوامل داخلی مؤثر بر هویت قومی این بخش از جمعیت شهرستان اهواز چه بوده است؟؛2) تغییر در هویت قومی این بخش از جمعیت چه تأثیری بر هویت ملی آنان داشته است؟؛ 3) تغییر در هویت قومی چه تأثیری بر گرایش سیاسی مردم دارد؟؛ 4) تغییر در هویت قومی چه تأثیری بر گرایش به خشونت جمعی این جمعیت داشته است؟نمونة آماری در این تحقیق، 384 نفر از عربهای 18 تا 65 سال (زن و مرد) ساکن شهرستان اهواز بوده است. دادههای این تحقیق در زمستان 1386 طی کاری سهماهه، توسط پرسشنامه و به صورت نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای جمعآوری شده است. همچنین به منظور دقت بیشتر، یک پرسشنامة پیشآزمون در مهر ماه 1386 در بین 50 نفر از عربهای ساکن شهرستان اهواز تکمیل شده است.نتایج حاصل از تحلیل دو متغیر دادهها نشان میدهد 21 متغیر از 22 متغیر مستقل (به جز ارتباط با خارج از کشور) با هویت قومی رابطة معناداری دارند. همچنین رابطة هویت قومی و هویت ملی با جهتگیری نهچندان مثبت به مقدار R برابر 586/0 مورد تأیید قرار گرفته است. در تحلیل دومتغیره، سه متغیر که مقدار آمارة آنها بیشتر از همه بود، به ترتیب عبارت بودند از: رضایت از نظام سیاسی، احساس محرومیت نسبی در بُعد سیاسی و احساس محرومیت نسبی در بُعد اقتصادی. نتایج حاصل از تحلیل چندمتغیرة دادهها که با استفاده از رگرسیون چندمتغیرة گامبهگام انجام گرفته است، نشان میدهد 9 متغیر وارد معادلة رگرسیونی شدند که در نهایت توانستهاند 58 درصد از واریانس متغیر وابسته (هویت قومی) را تبیین کنند. متغیر احساس محرومیت نسبی در بُعد سیاسی با مقدار R2 برابر با 32/0 بیشترین اثر تعاملی را در بین سایر متغیرها بر هویت قومی داشته است.
مهدی لقماننیا؛ احمد خامسان
چکیده
هویت ملی از مباحث مهم و برجسته در دنیای امروز است. نیاز به آن و احساس تعلق، وفاداری و گرایش به سمت آن از ضرورتهای انکارناپذیر در هر جامعهای محسوب میشود. با توجه به اینکه نظام آموزش و پرورش در همه کشورها بزرگترین نیرو و سرمایه انسانی را در اختیار دارد، میتواند یکی از بهترین راههای تحکیم و تقویت هویت ملی به شمار آید و برنامههای ...
بیشتر
هویت ملی از مباحث مهم و برجسته در دنیای امروز است. نیاز به آن و احساس تعلق، وفاداری و گرایش به سمت آن از ضرورتهای انکارناپذیر در هر جامعهای محسوب میشود. با توجه به اینکه نظام آموزش و پرورش در همه کشورها بزرگترین نیرو و سرمایه انسانی را در اختیار دارد، میتواند یکی از بهترین راههای تحکیم و تقویت هویت ملی به شمار آید و برنامههای درسی به عنوان یکی از ارکان اصلی این نظام میتوانند نقشی محوری و کلیدی در شکلگیری هویت ملی ایفا کنند. با توجه به موارد فوق، هدف اصلی این تحقیق بررسی جایگاه هویت ملی در نظام آموزش و پرورش است. به این منظور ابتدا به طور مقایسهای هویت ملی در نظام آموزش و پرورش ایران و دیگر کشورها مورد واکاوی قرار گرفته و سپس علل ضعف هویت ملی در نظام آموزش و پرورش ایران بیان شده است. در ادامه با موشکافی در اهداف کلی و آموزشی سه مقطع، میزان توجه به مقوله هویت ملی در بیان این اهداف مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج این بررسی نشان داد در اهداف تصریحشده برای نظام آموزشی ایران، هویت ملی از جایگاه مطلوبی برخوردار نیست و با توجه به تأثیرگذار بودن این مقوله در سایر زمینههایی که به توسعه و تحکیم کشور مربوط است، نیاز به تجدیدنظر و بازاندیشی دارد.
محمدباقر علیزاده اقدم؛ محمد شیری؛ سجاد اجاقلو
چکیده
این مقاله به بررسی هویت اجتماعی دانشآموزان مقطع متوسطه با تأکید بر بُعد هویت ملی آنان میپردازد. در این مقاله سعی شده به این پرسش پاسخ داده شود که چگونه میتوانیم میزان تعلق به هویت ملی دانشآموزان را افزایش دهیم؟ جامعه هدف دانشآموزان، دو دبیرستان از نواحی یک و دو شهر زنجان و به تعداد 700 نفر بوده که از آن تعداد، 30 نفر به منظور حضور ...
بیشتر
این مقاله به بررسی هویت اجتماعی دانشآموزان مقطع متوسطه با تأکید بر بُعد هویت ملی آنان میپردازد. در این مقاله سعی شده به این پرسش پاسخ داده شود که چگونه میتوانیم میزان تعلق به هویت ملی دانشآموزان را افزایش دهیم؟ جامعه هدف دانشآموزان، دو دبیرستان از نواحی یک و دو شهر زنجان و به تعداد 700 نفر بوده که از آن تعداد، 30 نفر به منظور حضور در کارگاه انتخاب شدند. نوع پژوهش بر اساس هدف، کاربردی و حل مسئله و بر اساس زمانی، طولی و پانلی بوده است. روش تحقیق از نوع کیفی و با تأکید بر تکنیک PCM (مدیریت سیکل پروژه) بوده است. در بحث مبانی نظری علاوه بر دیدگاههای خرد، کلان و تلفیقی راجع به هویت، از نظریات تاجفل، گیدنز، جنکینز و پیتربورک نیز استفاده شده است. جمعآوری اطلاعات از طریق تشکیل کارگاهها و پرسشنامه حاصل شده است. یافتههای تحقیق نشان میدهد میزان تعلق به هویت ملی کل دانشآموزان در مقایسه با قبل از اجرای طرح، 10 درصد افزایش یافته است. میزان تعلق به هویت ملی در بین دانشآموزان پسر، 15 درصد و در بین دختران 5 درصد در مقایسه با قبل از اجرای طرح افزایش یافته است. میانگین نمره هویت تکتک دانشآموزان دختر و پسر در مقایسه با قبل از اجرای طرح، تقریباً دو برابر شده است. همچنین میزان آشنایی دانشآموزان با مشاهیر و مفاخر ایرانزمین، عناصر فرهنگ ملی، آثار تاریخی و ملی ایرانزمین، موسیقی ایرانی و برخی اسطورههای ملی ـ که شاخصهای هویت ملی هستند ـ در مقایسه با قبل از اجرای طرح، دو برابر شده است.
محمدرضا جوادی یگانه؛ جلیل عزیزی
چکیده
هویت اجتماعی و هویت فرهنگی از جمله ابعاد مهم هویتی هستند که به دلیل ماهیت و محتوایی که دارند، شاید بتوان آنها را از ابعاد مهم هویت قلمداد کرد. این مقاله درصدد است پاسخی قانع کننده و علمی به این پرسش بدهد که میزان تعلق به هویت فرهنگی و اجتماعی در بین جوانان چقدر است و چه عواملی بر روی آن تأثیر میگذارد. در این راستا، و برای دستیابی به الگویی ...
بیشتر
هویت اجتماعی و هویت فرهنگی از جمله ابعاد مهم هویتی هستند که به دلیل ماهیت و محتوایی که دارند، شاید بتوان آنها را از ابعاد مهم هویت قلمداد کرد. این مقاله درصدد است پاسخی قانع کننده و علمی به این پرسش بدهد که میزان تعلق به هویت فرهنگی و اجتماعی در بین جوانان چقدر است و چه عواملی بر روی آن تأثیر میگذارد. در این راستا، و برای دستیابی به الگویی علی، نظریههای مختلف هویتی (در سه حوزه روانشناسی، جامعهشناسی و روانشناسی اجتماعی) بررسی شد. این مطالعه با استفاده از روش میدانی، تکنیک پیمایش و ابزار پرسشنامه همراه با مصاحبه اجرا شد. جامعه آماری این تحقیق دانشآموزان سال سوم مقطع متوسطه نواحی چهارگانه آموزش و پرورش شهر شیراز بودند که درباره 400 نفر، شامل 200 دختر و 200 پسر، بهعنوان نمونه مطالعه شد. برای تحلیل دادهها از نرمافزار آماری SPSS استفاده شد و تحلیلها در دو حوزه آمار توصیفی و آمار استنباطی انجام شد. نتایج نشان داد که در بعد اجتماعی، 92 درصد و در بعد فرهنگی، 75 درصد پاسخگویان، به عناصر هویتی در این دو حوزه احساس تعلق بالا دارند.